Informacja o zakończeniu pierwszego cyklu badań poziomów pól elektromagnetycznych prowadzonych na obszarze województwa podkarpackiego w latach 2008-2009 r.

W 2005 roku WIOŚ w Rzeszowie uruchomił pilotażowe badania promieniowania elektromagnetycznego na obszarze województwa podkarpackiego. W latach 2005–2007 monitoring poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku, ukierunkowany był na badanie potencjalnych oddziaływań źródeł promieniowania na środowisko i miał na celu potwierdzenie lub wykluczenie zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi eksponowanych na działanie pola elektromagnetycznego w miejscach dostępnych dla ludności w bezpośrednim otoczeniu źródła.
Od 2008 roku sposób monitorowania poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku uległ zasadniczej zmianie w związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz.U.2007.221.1645). Zgodnie z nowymi regulacjami prawnymi dąży się do intensyfikacji badań oraz śledzenia długoterminowych zmian poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku. Przedmiotem badań monitoringowych są poziomy pól elektromagnetycznych występujące w środowisku, w miejscach, w których ludzie mogą być eksponowani na ich działanie, na różnych obszarach województwa, to jest w miastach o liczbie ludności przekraczającej 50 tys., w mniejszych miastach i na obszarach wiejskich.
Ukazanie się nowych przepisów skutkowało potrzebą opracowania aneksu do „Programu monitoringu środowiska w województwie podkarpackim na lata 2007-2009” Początkowo ustalony program monitoringu pól elektromagnetycznych wymagał całkowitej przebudowy.
W Aneksie nr 1 do ”Programu…” zapisano, że badania monitoringowe poziomów pól elektromagnetycznych w województwie zaplanowane wstępnie na cykl badawczy 2007-2009, w związku z wejściem nowych regulacji prawnych, wykonane zostaną w skróconym cyklu badawczym 2008-2009, tak aby zapewnić komplet badań we wszystkich ustalonych punktach sieci pomiarowej. Zgodnie z w/w rozporządzeniem pomiary w cyklu badawczym przeprowadzono łącznie w 135 punktach pomiarowych. Punkty pomiarowe zlokalizowane zostały w miejscach dostępnych dla ludności na trzech rodzajach obszarów województwa, tj. w centralnych dzielnicach lub osiedlach miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50 tys., w pozostałych miastach i na terenach wiejskich.
W ramach tych kategorii obszarów badania w 2008 roku przeprowadzono w 65 punktach pomiarowych, natomiast w 2009 roku w 70 punktach. Lokalizacja punktów ustalona została przez grupę pomiarową bezpośrednio w terenie, za pomocą urządzenia GPS.

Ocenę poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku wykonano w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U.2003.192.1883). W miejscach dostępnych dla ludności wartość dopuszczalna składowej elektrycznej pola, dla częstotliwości od 3 MHz do 300 MHz i dla częstotliwości od 300 MHz do 300 GHz wynosi 7V/m.
Na podstawie wyników przeprowadzonych badań nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych na wyznaczonych obszarach województwa. Najwyższą wartość składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego zarejestrowano w następujących miastach:

• Rzeszów, osiedle Śródmieście – 0,73 V/m (+/-0,146 V/m),
• Lubaczów, osiedle Jagiellonów – 0,71 V/m (+/-0,142 V/m),
• Mielec, osiedle Niepodległości – 0,71 V/m (+/-0,142 V/m),
• Tarnobrzeg, osiedle Serbinów – 0,7 V/m (+/-0,14 V/m),
• Tarnobrzeg, osiedle Podzwierzyniec – 0,69 V/m (+/-0,138 V/m),
• Krosno, osiedle Śródmieście – 0,68 V/m (+/-0,136 V/m),

Najniższą wartość składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego wynoszącą 0,10 V/m (+/- 0,02 V/m), zarejestrowano na obszarze wsi Czarna Górna oraz Horyniec. Zaznaczyć należy, że na wielu obszarach w województwie, m.in. w miastach Łańcut, Dębica, Jasło, a w szczególności na obszarach wiejskich, uśrednione poziomy pól elektromagnetycznych były niższe od wartości 0,1 V/m, to jest od dolnej granicy zakresu pomiarowego sondy.
Średnie wartości składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego uzyskane w cyklu pomiarowym i uśrednione dla 45 punktów pomiarowych dla każdego z rodzajów obszarów województwa osiągnęły następujące poziomy:

• w centralnych dzielnicach lub osiedlach miast o liczbie mieszkańców większej od 50 tys. – 0,26 V/m (+/-0,052 V/m),
• w pozostałych miastach – 0,22 V/m (+/-0,044 V/m),
• na obszarach wiejskich – <0,1 V/m [0,099 V/m (+/-0,02V/m)].

Szczegółowy wykaz obszarów województwa podkarpackiego, na których w latach 2008-2009 prowadzono badania poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz wyniki badań, przedstawiono w tabeli.
Lokalizację punktów pomiarowych sieci monitoringu poziomów pól elektromagnetycznych w województwie przedstawiono na mapie.
W latach 2010-2012 WIOŚ w Rzeszowie będzie prowadził badania poziomów pól elektromagnetycznych w ramach drugiego cyklu badawczego zgodnie z „Programem Państwowego Monitoringu Środowiska województwa podkarpackiego na lata 2010-2012”.